BOTANIČKI DEO ZOOLOŠKOG VRTA PALIĆ
Botaničke bašte predstavljaju zbirku živog bilja koja služi u naučne i nastavne svrhe.
Osnovni zadatak botaničkih bašti je da očuvaju i unaprede postojeći genofond, kao i da omoguće da se putem neposrednog posmatranja stekne predstava o bogatstvu prirode i da se na taj način priroda približi ljudima.
Usled bezgranične raznovrsnosti prirode, ni najveća botanička bašta nije u stanju da obuhvati svo bogatstvo flore, te se stoga ograničava samo na najvažnije familije i njene karakteristične predstavnike, grupišući ih sistematski, ekološki ili biljno-geografski.
Ideja o formiranjui botaničke bašte u sklopu Zoološkog vrta na Paliću javila se još 1950. godine, prilikom formiranja vrta, ali se njenoj realizaciji pristupilo znatno kasnije.
Na teritoriji Zoo vrta postojala je vredna autohtona vegetacija, te formiranje klasične botaničke bašte nije bilo moguće. Zato se pristupilo formiranju vrta sa determinisanim biljnim fondom parkovskog karaktera.
Duž severne granice vrta formiran je pojas četinarske, a uz južnu granicu listopadne dendroflore. Osim što su obogatile floristički sadržaj vrta, ove zone imaju i ekološku ulogu zaštitnog pojasa koja treba da smanji udarnu snagu vetrova, da umanji buku i prašinu, te da učestvuje u stvaranju povoljne mikroklime prostora.
– danas je u vrtu zastupljeno oko 300 vrsta drveća i šiblja ( dendroflore)
Površina celokupnog vrta podeljena je u dve celine. Oko 10 ha se formira kao tipična parkovska površina, gde su u centralnom delu zastupljena soliterna stabla i manje kompozicije sa naglašenim hortikulturnim sadržajima. Površina od oko 5 ha zadržala je svoja prirodna svojstva autohtone vegetacije tipične za ovo podneblje i predstavlja pojedine biotopove : vodeni, livadski, šumski..
Botanički deo je formiran u sklopu Zoo vrta i nije izdvojen kao zasebni deo već se proteže čitavom njegovom površinom i zajedno sa životinjskim svetom čini jedinstvenu i nerazdvojnu celinu. Osim ekološke i estetske uloge, vegetacija treba da služi i kao stanište mnogim životinjama.
Od 1977. god. Zoo vrt menja osnovnu koncepciju razvoja te se klasični kavezi i gvozdene ograde kao simboli zatvora uklanjaju gde god je to moguće, a barijere izmedju životinja i ljudi čine kanalski sistemi prikriveni živim ogradama. Tako je pokušano da se vizuelno dočara slobodan prostor.
Od postojećeg dendromaterijala najvredniji su kao kuriozitet stoletni hrastovi (Quercus robur). Procenjuje se da je njihova starost približno 300 godina.
Vrt krase svojim izuzetnim uskopiramidalnim habitusom (oblikom) i jedinke Pančićeve omorike (Picea omorika), koji su značajni kao tercijerni relikt i endemit Balkanskog poluostrva.
Upadljivi su i lepi primerci kedrova (Cedrus atlantica). Ovi primerci su izdržali 1985.g i dugotrajne mrazeve od – 30o C,ali sa znatnim oštećenjima na kori debla.
Ginkgo biloba – vrsta poreklom iz tercijera – karakteristična paralelna nervatura lista.
Osim negovanih travnih površina i značajnog fonda dendromaterijala leje sa sezonskim cvećem svakako najviše doprinose koloritu i dinamici vrta. Svake godine vrt krase svojim čarobnim bojama oko 60.000 kom jedno i dvogodišnjih cvetnica ( sa preko 150 sorti)
U velikom broju su zastupljene i lukovičaste i gomoljaste cvetnice (crocusi, tulipani, narcisi, kanne, dalie, ljiljani, irisi…
Treba naglasiti da je botanički deo Zoološkog vrta vrlo mlad, da mu se konture tek naziru i da će svoj konačni oblik i sklop doseći tek nakon mnogo godina.
